Woordenboeken
Stambomen
- Genealogie Raamsdonk
- Raamsdonks Historie
- Familiestamboomonderzoek
- Genealogie Online
- Stamboomboek
- Stamboom Woordenboek
- Genealogie Forum
- Stamboom Informatie
- Genea Dutch
- Stamboomfoto
- Stamboom Raamsdonk
- Huizenboek
- Fotoboek Raamsdonk
- Bidprentjes Raamsdonk
- Krantenknipsels Raamsdonk
- Stamboom Raamsdonk
- Stamboomlink
- Stamboomlinks
Trefwoordenlijst en vertaalwoordenboek - Letter E: (Terry van Erp)
Een genealogisch woordenboek, mogelijk gemaakt door: Genealogie van Erp
- Door | Terry van Erp
- Start project | Maart 1996
- Laatste update | January 2019
- Aantal pagina's | 26
- Update van de oude website | Genealogie van Erp
Klik op de letter van uw keuze om een andere lijst te bekijken
A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
Letter E trefwoordenlijst
e | afk. (met bovenliggende streep)est, hij/ zij is |
e | afk. uit, afkomstig van de plaats ...... |
e | afk. est, hij/zij is |
e vivis abiit | overleed, uit de levenden gegaan door overlijden |
e vivis discessit | overleed, uit de levenden (uit elkaar gegaan) door overlijden |
e vivis excessit | overleed, weggegaan uit de levenden door overlijden |
e vivis migravitt | overleed, uit de levenden weggegaan naar het hiernamaals door overlijden |
e vivis obiit | overleed, uit de levenden weggegaan door overlijden |
e.o. | afk. ex officio, van ambtswege, uit hoofde van zijn functie |
eadem | afk. op dezelfde (bv dag) |
eatenus | afk. tot nu toe |
eau de la reine | reukwater |
ebben | hardhout veel gebruikt voor gedraaide poten van meubels |
ebbenhout | hardhout veel gebruikt voor gedraaide poten van meubels |
ebdem anno | in hetzelfde jaar |
ebdem die | op dezelfde dag |
ebdem instanti | op hetzelfde ogenblik |
ebdisse | abdis |
ebenburt | zie ebenbürtigkeit |
ebenbürtigkeit | van gelijke afkomst, gelijkwaardig |
ébéniste | meubelmaker, schrijnwerker |
Eboracum | York |
ebreken | echtbreken |
ebursator | betaalmeester |
Ec | afk. Ecuyer, jonkheer |
ecce deus adjuva me | 8e zondag na drie-eenheid |
eccel dier | bloedzuiger |
ecclesiæ | kerk |
ecclesiæ denuntiatio | kerkelijke huwelijksaankondiging |
ecclesiæ minister | dienaar van de kerk, predikant |
ecclesiae sacramentis munita | voorzien van de kerkelijke sacramenten |
ecclesiastes | zie ecclesiastis |
ecclesiasticus | predikant |
ecclesiastis | geestelijke, prediker |
ecclesiatiyq | kerkelijk, geestelijk |
ecclesie | kerk, gemeente |
ecclia | afk. ecclesia, kerk |
échafaud | schavot, maar ook onthoofding |
écharper | doodslaan |
echdis | hagedis |
echel | bloedzuiger |
échevin | schepen, wethouder |
echt | door huwelijk verbonden |
echte | vervolging overeenkomstig een gerechtelijk bevel |
echte begeven hebbende (ten) | is nu getrouwd met |
echte verwect (in) | tijdens het huwelijk verwekt |
echte-brief | verklaring van geen huwelijksbeletsel, voor een in het buitenland in het huwelijk tredende persoon |
echtehuysvrouwe | echtgenote |
echtelieden | echtpaar |
echtelijc | huwelijk, wettig |
echtelike | in huwelijk |
echteloos | niet door een wettig huwelijk verbonden, in zonde levend |
echteman | echtgenoot |
echten | vogelvrijverklaring, verbannen |
echter | vogelvrijverklaring, uitgebannen, verbannen |
echtewijf | huisvrouw, echtgenote |
echtkint | wettig kind |
echtschap | huwelijk, echtgenoot van, echtgenote van, ook huwelijk, verbonden in de echt |
ecker | akker |
eclips | een gebrek |
eclipseren | verduistert worden |
écu | wapenschild, Franse daalder, ook borstschild |
écusson | uithangbord |
écuyer | jonkheer maar ook schildknaap |
ede(e)ren | uitgeven, openbaren |
edelhont | jachthond |
edelike | uit edel geslacht, eervolle wijze, met ere |
edeljoncvrouwe | jonkvrouw |
edelkint | wettig kind, |
edelling | edelman |
edeltuuch | het in rechte geleverde bewijs dat men behoord tot de stand van de edelgeboren mannen |
edende | eed afleggen |
edentarius | tandenbreker, tandarts |
edercauwen | overpeinzen |
edere | uiten, uitgeven (b.v. van een boek) |
edert | ieder |
edict | gebod |
edicto | openlijk bekend maken |
edidi | zie edere |
edieren | uitgeven, uitvaardigen |
edifficie | een gesticht |
ediktbrouwer | azijnbereider |
edingen | eed afnemen |
édit | bevelschrift |
editie | uitgeven |
editum | zie edere |
ee | huwelijk |
Ee. | afk. op huw. akte, echtgenote van |
eebreken | het plegen van echtbreuk, vreemd gaan in het huwelijk |
eebrekick | overspelig |
eec | azijn |
eechof | timmerwerf, opslagloods voor hout |
eechout | eikenhout |
eeden | beëdigen |
eegde | landbouwwerktuig, eg |
eek | eikenschors (voor de leerlooierijen) |
eek | azijn, narigheden |
eekhakker | eikenboom schiller |
eekschiller | eikenboombast schiller |
eeliede | echtpaar |
eelijc | wettig |
eelleman | goede man, beste vriend |
eelling | edelman |
eelmaker | zeemleer - bereider |
eeloos | ongehuwd |
eeltjes | netjes, edel |
eemer | emmer |
eenegget | zwaard met een snede |
eenemae (t’) | te enen male |
eenen | ene, iemand |
eengeboren | enig kind, |
eenhorn | eenhoorn |
eenigsints | enigszins |
eenlope | ongehuwd |
eenluftich | zie eenlope |
eenmaal | ten slotte |
eenre | ten eenen (....., ten andere zijde) |
eensater | kluizenaar |
eensedele | zie eensater |
eensjes | een keer |
eenstemmich | eenstemmig |
eenvaer | eenkleurig |
eenveerdich | gelijk, b.v. met de zelfde straf te bestraffen |
eenwinter | eenjarig |
eeracht | eervol |
eerbarich | fatsoenlijk |
eerdtwenne | zie eertwinner |
eergetouwe | ploeg |
eerland | ploegland, bouwland |
eerle | pijl |
eeronderen | voormiddag |
eerre | vroeger, vorig |
eerschap | huwelijk |
eerstboortich | eerstgeborene |
eerstcomende | eerstkomende |
eerstcoops | uit de eerste hand |
eerstdages | eerstdaags |
eerste suppleant | plaatsvervanger bij de rechtbank |
eerstgeborenschap | de rechten verbonden aan het eerstgeborene zijn |
eertwinner | landbouwer, boer |
eervarejaar | voor verleden jaar, twee jaar geleden |
eerverjaer | het jaar voor verleden jaar |
eerwerc | koperwerk |
eeschap | huwelijk |
eesetter | wetgever |
eestaet | gehuwd |
eestand | huwelijk |
eesten | versneld verharden van lijm door verwarmen |
eestre | fruitbomen en heestertuin |
eetberstich | in gebreke blijven om een opgelegde eed te doen |
eetbrokich | meinedig |
eetspel. | eed –formulier, ambt waarbij men de eed moet afleggen |
eetstede | eetzaal |
eetvat | deel van het eetservies |
eetwerer | gezworenen |
eeusch | eeuwig |
eeussel | omheinde droge zomerwei |
eewas | bij hoge waterstand onderlopend weiland / gebied |
eewichlijck ende erfflijck | eeuwigdurend en vererfbaar |
effect | het gene volbracht, ofte uitgevoerd is ook volmaaktheid |
effect sorteren | stand grijpen, tot stand komen de beoogde uitwerking hebben, |
effecten | geldswaardige papieren |
effective | metterdaad |
effectuëren | te weeg brengen, uitwerken, uitvoeren |
effenaer | weegschaal, bascule |
effenare | scheidsrechter die een zaak in den minne schikt, ook een bepaalt type weefgetouw, ook weegschaal |
effenbaars | avegaar, lange boor |
effenlike | billijk |
effestucando resignare | door middel van de halm afstand doen |
effetamecheit | billijkheid |
efficacie | kracht, werking |
effigie | afbeelding, nabootsing, gelijkenis, beeld |
effracte | inbreken ? |
effugie | uitvlucht |
eft | afk. enfant, kind |
egaelijk | gelijk |
egaleren | gelijk maken, evenaren, gelijk zijn |
egayeeren | opvrolijken |
egde | partij in een rechtszaak |
egeden | eggen |
egeen | niets |
egel | bloedzuiger |
egge | scherpe kant van een wapen, spitse punt, partij in een rechtszaak |
egge | zie eegde, ook grens, ook heraldiekteken, rechtopstaande eg |
eggen | scherpen, wetten |
egger | avegaar, boor |
eggesteen | hoeksteen |
eggich | wrang |
eghte staat bevestigt | gehuwd |
egli | afk. église, kerk |
eglise | kerk |
ego | ik |
égorgeur | moordenaar, moordenares |
égorgeuse, | zie égorgeur |
egredieren | uitgaan |
egsmid | eggenmaker |
egsteen | hoeksteen |
egtel | afk. eheluyden, echtelieden |
egteluiden. | echtlieden, gehuwden |
egyptien | zigeuner, heiden |
ehel | afk. eheluyden, echtelieden |
eheluyde | echtpaar, echtgenoten |
eherenfeste | eerwaardige |
ehevrouw | echtgenote |
ei | aan haar, eraan, zij (meervoud) |
eichs | elk |
eidam | schoonzoon |
eideshelfer | gezworene |
eidom | schoonzoon |
eigendommen | in rechte het eigendom krijgen, in eigendom overdragen |
eigendommer | eigenaar |
eigenerfde | zie eigenervet |
eigenerfden | die een minimum stuk grond bezit |
eigenervet | een eigen erf hebben |
eigenman | lijfeigenen |
eighen | eigendom |
eijgehen hantmerck | handtekening, merkteken onder akten |
eijgen ende bruijckt | eigenaar en gebruiker |
eijnsel | zie ensel |
eijnsel, ensel | weegschaal |
eijser | ijzer |
eik | heraldiekteken, rechtopstaande boom met meestal vergroot blad en eikels |
eikel | heraldiekteken, vrucht van eik , weergegeven met dop en steel |
Eindovia | Eindhoven |
einhelich | eensgezind |
einlasser | deurwachter, portier |
einlegger | inlegger, kuiper |
eins | oppervlaktemaat, 1 eins = 0,03 ha. ook gezien als ans |
einsäckler | ontvanger |
einspänner | stalknecht |
einze | zie eins |
eischere | eiser in een rechtzaak |
eischtag | Aswoensdag |
eiselike | vreselijk |
eisengräber | stempelsnijder |
eisenhuter | helmmaker |
eisenmeister | gevangenbewaarder |
eius | zijn, van hem, van haar, ervan |
eius loco | in diens plaats |
eiusdem | van dezelfde (maand) |
ejusdem | zie eiusdem |
ekelen | eikenbomen |
eken boekcas | eiken boekenkast |
EL | afk. Evangelisch Luthers |
el | lengtemaat, 1 el = ca 70 cm, oorspronkelijk de lengte van de onderarm |
elacideren | verlichten, verklaren |
elapsus | afgelopen |
elboreren | uitwerken, bearbeiden |
elcman | iedereen |
elcx in haer regardt | ieder voor zich |
elderboom | els |
elderenboom | els |
eldir fatir (-mudir) | grootvader, (-moeder) |
electeurspenning | munt |
electie | verkiezing, verkiezingen |
electrum | geelkoper |
electuer | keurvorst |
elegant | uitgesproken mooie.... |
elegantie | aardigheid, fraaiigheid schoonheid |
elegie | treurklacht |
elemal | zie eleman |
eleman | beste kerel |
elemosyna | aalmoes |
elenbaas | zie eleman |
elevare | grootbrengen |
elevatie | verheffing |
elevatio crucis | kruis verheffing, 14 september |
élève | leerling |
éleveur | veehouder |
éleveuse | veehoudster |
elewekse | vervloekte |
elft | elf, ook boze geest |
elftausend jungfrauen | elfduizend maagden, 21 oktober |
elftwinninghe | leen waarvan de helft van de vruchten aan de leenheer, de andere helft aan de leenman toekwam |
elhorn | vlierboom |
elhorn | vlierboom |
elide(e)ren | uitvegen, uitdrijven |
elige(e)ren | verkiezen, uitkiezen |
elle | zie el |
ellemate | vastgestelde maat van één el |
ellende | verbannen |
ellendelike | op een gruwelijke wijze |
ellendicheit | ballingschap, verbannen |
elne | de onderarm als maat voor een el |
eloce(e)ren | verhuren, te huur laten gaan |
elocutie | uitspraak |
elogie | eerspraak |
eloquent | welsprekende, redenaar |
eloquentie | welsprekendheid |
elpenbeen | ivoor |
elsate | elzenhout |
elsbroec | met elzen beplant laag land |
else | elzenboom |
elsenaar | schoenmakersgezel |
elsene | els, priem |
elst | zie elsene |
eltkens | inhoudsmaat voor graan = ca 1,35 ltr. |
elucidatie | verlichting, verklaring, opheldering |
elucideren | verlichten, verklaren |
elude(e)ren | bespotten, uitstrijken, ontsnappen |
elugeel | |
elx | elk |
em. | afk. van emeritus. na volbrachte dienst ontslagen |
emaille | brandverf voor op metalen en ceramiek |
emancipatie | handlichting |
emanciperen | vrijmaken, zijn eigen meester maken, gelijk een vader zijn zoon doet |
emane(e)ren | uitgaan, uitkomen, uitvloeien |
embaumeur | lijken balsemer |
Embdae | Emden |
embuscade | lage, laaglegging |
emende(e)ren | verbeteren |
emende | geldstraf, boete |
emeritus | na volbrachte dienst ontslagen |
emibie | afvaardiging, uitzending |
emineeren | uitsteken |
eminent | openbaar, helder |
emisit spiritum | gaf de geest |
emissie | afvaardiging, uitzending |
emissio | pestepidemie |
emissio (secunda) | (tweede) druk |
emissus | uitgezonden |
emit | koop, koopt |
emittere | uitgeven |
emmer | inhoudsmaat, 1 emmer = 1/4 vat, = 1/5 aam = ca 30 ltr. ook Amsterdamse emmer = 2 gang = ca 14,7 ltr. ook In Groningen en Drente oppervlaktemaat, 1 emmer = 1/6 gras =0,066 ha |
emmer | barnsteen |
emmer | steeds, telkens |
emoliëren | verzachten |
emologe(e)ren | voor goed achten, voor goed kennen |
emolument | genot, gewin, profijt, bate |
empeschement | verhindering, beletsel |
empescheren | verhinderen, beletten |
empfängnis Maria | Maria ‘s onbevlekte ontvangenis, 8 december |
emphasis | bijzijn ?, nadruk, nadrukkelijk |
emphitheusis | erfpachtrecht |
employ | besteding, aanlegging, bezigheid, aanwending |
employeren | besteden, aanleggen, bezigen, aanwenden |
employeur | verwerker |
empoisonneuse | gifmengster |
emprisonner | gevangen zetten |
emptie | koping |
emptor bladorum | korenkoper |
emptor(is) | (in)koper |
emser gulden | munt17e-20e eeuw , gelijk aan 24 stuivers |
Emster | Amstel |
emulatie | navolging, onderdanig, volgzucht |
emule(e)ren | navolgen, ondergaan, nadoen |
encadreur | lijstenmaker |
Enchusa | Enkhuizen |
enckede (encel) | goed, juist |
encourageren | moed geven, moedigen |
ende | en, en de…. |
endedach | stervensdag |
endelckocke | doodsklok |
endeldoor | de verst gelegen deur |
ende uur | stervensuur |
endelvers | gebed(en) voor de stervende |
endensmout | eendenvet |
endorsseeren | zie endosseeren |
endosseeren | op de rug, of achterkant aantekenen |
enemaal (t) | helemaal |
enen aen iet rechten | iemand recht doen door executie aan het goed van de partij |
enen ene sake op zynen eedt stellen | van iemand de bewijseed eisen |
enen genoech doen | iemand geven wat hij verlangt ook: iemand vergoeding geven. |
enen in koeren of broeken sliten | iemand tot het betalen van geldboeten veroordelen |
enen in loften hebben. | van iemand de plechtige belofte hebben, dat hij op zekere straf of boete iets niet meer doen zal |
enen op de poorte sliten | iemand tot gevangenisstraf veroordelen |
enen uut der stat setten | besluiten dat iemand niet in de stad mag komen |
enen vrijheyt maken | iemand recht van immuniteit verschaffen |
enerve(e)ren | ontzenuwen, krachteloos maken |
enfant | kind |
enfant en tutelle | voogdijkind |
enfin | eindelijk |
engage(e)ren | inwikkelen, in dienst nemen, aanwerven, zich mengen in de vragen |
engageanten | mouwstukken meestal tot de elleboog reikend, gemaakt van fijne stof |
engelant | weiland, grasland |
engelen | heraldiekteken, rechtopstaande meisjes figuur, met vleugels in tunica gekleed |
engelfest | engelenfeest, 19 september |
engelse sitteren | munt17e-20e eeuw, gelijk aan 5 gulden en 8 stuivers, ook 108 stuivers |
engelsschild | accoladeschild, kenmerkend zijn de sterk uitstekende bovenhoeken |
engesprenc | land buitendijks gelegen |
engleburgt | hemel |
englestad | zie engleburgt |
enichte | woestenij |
enim | immers, namelijk, inderdaad |
eninclinc | kleinzoon |
ennoyeus | geitenhoeder |
enorin | zie enorm |
enorm | lelijk, wanstaltig, ongeschikt, misvormd |
enorme | ongeregeld |
enqueste | onderzoek van waarheid verklaringen van getuigen, horen van getuigen, onderzoek |
enqueste valetudinaar | onderzoek, het horen van getuigen die oud, ziek, of waarvan gevreesd werd dat ze binnenkort zullen sterven |
enqueste(e)ren | onderzoeken |
enrolleeren | optekenen, op de rol zetten |
enseigne | vaandrig, ook uithangbord, vaan, vaandel, banier |
ensel | weegschaal |
ensevelir | begraven, in een lijkkleed wikkelen |
ensorceleuse | heks, |
ensorcellement | hekserij |
ensoutané | zwartrok, paap, r.k. priester |
entbieden | aanbieden |
entelmoes | nagerecht |
enter | eenjarig dier |
enterineeren | zie enterrinement |
enterinement | gestading, voor goed houden |
enterrement | begrafenis, ook begrafenisstoet |
enterrement civil | niet kerkelijke begrafenis |
enterrer | begraven |
entman | baggeraar van de stadsgracht, bezinksel was mest |
entrepeneur | aannemer |
entrepreneren | bij de hand innemen |
entreprise | aanslag, voornemen |
enumeratie | nummering, optelling |
enumereren | optellen, aantellen (groter worden van een bedrag of hoeveelheid) |
envie | haat, wangunst ook moedervlek, wijnvlek |
envoyé | afgezant, gezondene |
envoyée | zie envoyé |
enwechvaerdich | onderweg zijn, op reis |
enwechwerpine | verwerping |
eo | afk. eodem, zelfde |
eo quod | te meer, omdat |
eodem | door, in hetzelfde, op de zelfde dag |
eodem anno | in het zelfde jaar |
eodem die | op de zelfde dag |
eodem instanti | op hetzelfde ogenblik |
eodem morbo | door dezelfde ziekte |
éolienne | windmolen |
EPA | afk. Evangelisch Pharr-archiv |
ephipparius | zadelmaker |
ephorus | deken, opzieners, (huis) onderwijzer |
epicedion | begrafenislied |
epicedium | gedenkdicht |
epidimia | een heersende besmettelijk ziekte |
epidimie | besmettelijke ziekte |
epilogatie | een besluit om een vroegere reden |
epiphania | een openbaring |
episcopal | is bisschoppelijk |
episcopalis | bisschoppelijk |
episcopus | bisschop |
epitaaf | grafschrift, ook de gehele grafsteen met ornamenten versiersels en opschrift |
épitaphe | grafschrift |
epitaphie | een in een muur gemetselde grafsteen |
epitaphium | grafschrift |
epitaphius | grafrede |
épithalame | bruiloftsdicht |
epithalamium | huwelijkszang, bruidslied |
epitoma | uittreksel |
epos | heldendicht |
epouse | echtgenote, gemalin |
épousée | bruid, pas gehuwde vrouw |
épouser | trouwen, door huwelijk verkrijgen |
épouser une dot | om de centen trouwen |
epoux | echtgenoot, gemaal |
epulor | weelderig leven |
equael, equalis | gelijk |
équarrisseur | vilder |
eques | ruiter, bereden militair, later ook ridder |
equester | ruiter |
equicida | paardenslager |
equicius | paardenhandelaar |
equipagie | uitrusting |
equiperen | uitrusten |
eralt | heraut |
erant fuerunt | zij waren |
erat | was |
erchmeker | zemenmaker |
erdbeve | aardbeving |
erdboge | ondergronds gewelf |
erddijc | aarden wal |
erden | begraven |
erdenwerk | gebakken aardewerk pot |
erdepottenbacker | pottenbakker |
erdhoevel | aardhoop, heuvel |
erdhuus | bewoond hol, woning in de grond |
erdtrichsmesser | landmeter |
erdveste | aarden versterking |
erdwerc | aardewal, verhoogd voetpad |
erdwinne | landbouwer |
ere | (bij graan) dorsvloer |
erectie | oprichting |
eremberch | mouw |
eren | ploegen |
erentfest | achtbaar, vaak gevolgd door wijse, edele bijsondere |
erentfeste | zie erentfest |
erfachtich | volgens het erfelijk(e) recht, erfelijk |
erfachtigheid | erfdeel aan vaste goederen |
erfbrief | bij erfenis bewijs van erven, akte van recht op het onroerende goed |
erfbuur | naast gelegen land en/of huis |
erfceys | erfrecht |
erfclage | aanklacht met betrekking tot een onroerend goed |
erfcollator | door vererving verkregen bevoegdheid als hoofdbestuurder benoemde (collaties) te doen |
erfcommer | erfelijke rente |
erfcoren | erfrente te voldoen in graan |
erfcusten | verbintenis op een erf gevestigd, ook custinge van erven |
erfdeel | wat iemand als zijn deel uit een nalatenschap toekomt of wat hij als zodanig ontvangt ook bezit dat iemand door erfenis verkregen heeft of verwerft |
erfdeling | deling van een erfenis, boedelscheiding |
erfdienstbaarheid | dienstbaarheid die op een erf rust erfdienstbaarheid is een last waarmede een erf bezwaard is, tot gebruik en ten nutte van een erf, het welk aan een andere eigenaar toebehoort |
erfdoem | eigendom |
erfdrager | iemand die het erf bezit, de naakte eigendom bezit tegenover de tochtenaar die de opbrengst geniet |
erfelijcheit | erfrecht, erfdeel, onroerend eigendom |
erfelike | bij erfopvolging, krachtens erfrecht |
erfftijns | zie erftins |
erfgeboren | door geboorterecht verkregen |
erfgedinge | erfrecht, contractueel vastgelegd recht op een goed na een der zijn dood |
erfgenote | mede erfgenaam |
erfgever | die grond of goed in erfpacht geeft |
erfgever | hij die grond in erfpacht geeft |
erfgront | grondbezit |
erfhavelijc goet | aangeërfd roerend goed |
erfhavelijck | aangeërfd roerend goed |
erfhure | erfpacht |
erfhuurlant | In erfpacht gegeven grond |
erfhuus | boedel die nog verdeeld moet worden |
erflinc | erfgenaam |
erfmagescheit | toewijzing van erf aan de verschillende magen van dezelfde erflater boedelscheiding met betrekking tot grondbezit |
erfmombaer. | voogd, die door erfrecht ( bloed -verwantschap) tot de voogdij geroepen is |
erfnemer | die grond of goed in erfpacht neemt |
erfnemer | die een goed in erfpacht krijgt |
erfpenninc | erfrente |
erfrente | vaste rente, welke ook na de dood van de rentegever niet wijzigt |
erfrenten | renten," die langer duurden, ”vererfden” en niet met de dood van de gene op wiens naam ze stonden vervielen |
erfrogge etc. | hoeveelheid rogge, tarwe gerst, boekweit etc als belasting te betalend |
erfsake | rechtzaak over een onroerend goed |
erfschatter | schatter van vaste goederen |
erfscheder | landmeter, rooimeter, grensbepaler, persoon die de grenzen van een grondbezit vaststelt |
erfscheider, | zie erfscheder |
erfscheiding | afpaling van vaste goederen verdeling van een nalatenschap |
erfscijns | erfpacht, erfelijke rente |
erfside | de zijde waarvan een goed aangeërfd is |
erfstocgoed | erfelijk familiegoed |
erft | herfst |
erftal | erfdeel, meestal een onroerend goed of land |
erftijns | zie erftins |
erftijns | zie erftins |
erftins | vaste uitkering uit een onroerend goed te betalen aan de eigenaar, het goed dat tegen zulk een uitkering wordt uitgegeven heet dan erftingsgoet |
erfuiting | regeling voor de verdeling van de nalatenschap |
erfve | onroerend goed, alle niet leengronden |
erfvelijke rente | erfrente, vaste rente |
erfvenesse | gerechtelijke inbezitstelling van onroerend goed |
erfvoget | erfelijke voogd |
erfvoogdijen | het opvolgen door de zoon als voogd, hoewel het niet erfelijk was. |
ergastularius | gevangenbewaarder |
ergenlist | arglist |
ergot | moederkoorn |
ergotisme | vergiftiging met moederkoorn een (giftige schimmel op graan), kriebelziekte |
ergwanen | argwaan |
erhalen | verhalen, terugvorderen |
erigeren | oprichten |
erimita | kluizenaar |
eripiëren | ontrekken, ontrukken |
erisipel ate | door het St.-Antoniusvuur |
ermanen | vermanen |
ermitage | afgelegen woning |
ernstige begeerte | op uitdrukkelijk verzoek |
ernstlijck | ernstig, |
errant | zwervende |
erre(e)ren | missen, dwalen |
erren | een pand van iemand invorderen |
erresen | ontstaan |
erreur | doling, misslag |
error juris | rechtsdwaling |
erruer | hij die dwaalt |
erschenen | verschenen |
erselmaant | oktober |
ersgat | achterste |
erten | erwten |
ertsitter | heelmeester |
erudieren | onderwijzen |
eruginator | zwaardslijper, wapensmid |
erve | vast goed in tegenstelling tot leengoed |
erveloot | erfdeel |
erven ende onterven | iemand het eigendom van iets toewijzen en een andere ervan vervallen verklaren |
erver | eigenaar |
erver | vissersboot met een mast |
erweißer | erwtenhandelaar |
es en sij | tenzij |
Es. | afk. op huw. akte, echtscheiding |
esch | bouwland bij een gemeente met meerdere eigenaren |
esclaicissement | verklaring |
escopette | donderbus |
escouadecommandant | korperaal |
escuyer | schildknaap |
esel | ezel |
eselbordene | molensteen |
esellade | houtmaat van 16 stukken hout |
esgal | gelijk |
esgaleeren | gelijkmaken |
esmail | |
esmeroud | smaragd |
espargne | besparing, zuinigheid |
espe | esp |
espergne | zie espargne |
espeye | degen |
esquadron | afdeling soldaten |
essay | proeve |
essayeur | prover (die van voordeel of uitdeling geniet), bezoeker |
essch | bouwland |
esschappeeren | ontsnappen, ontkomen |
esse | zijn |
esse | vuurhaard |
essentie | wezen, wezenlijke |
essum | ik ben |
est | (hij/zij) is ook oost (richting) |
estafette | ordonnans, koerier |
este | droogoven |
esterichter | leem vloerenmaker |
esterlinc | betaalmiddel, kleine munt |
estimatie | waardering |
estimeren | achten, waarderen |
estomihi | zondag voor de vasten |
estric | vloertegel van gebakken klei |
estrik | zie estric |
estropier | radbraken |
et | en, ook etctera |
et aliis | en andere |
Et. | afk. op huw. Akte, echtgenoot van |
etc. | afkorting voor het slecht Nederlandse enzovoorts |
été | zomer |
etelkoren | koren voor eigen gebruik |
etgras | gras dat niet gehooid wordt, het gras na het gehooide gras |
ethyke | longtering |
etiam | ook |
etlant | weiland |
etmersch | weiland |
étole | bontstola |
etselinc | afgescheurd stuk |
etstoel | stoel van de hoogste rechter, het hoogste gerechtshof |
ette | rechter |
etten | afgrazen |
etteswanne | overledene, wijlen |
ettinge | het recht van beweiding |
etveld | weiland |
etweide | weiland |
euler | kuiper |
eulner | zie euler |
eunjer | tovenares, maar ook teer lief, schalks |
eurtjen | uurtje |
eusendrop | de regendruppels die in de tussenruimte vallen tussen twee huizen |
eusie | zie eusendrop |
eussel | zie eeussel |
euyrclock | uurklok |
ev | afk. en vie, in leven |
ev. | afk. evangelisch |
ev. luth. | afk. evangelisch Luthers |
ev. ref. | afk. evangelisch Reformiert |
evaluatie | waardering |
evalueertgel (‘g) | gangbaar geld |
evalueren | waarderen |
evanesceren | verdwijnen |
evaquëren | ledigen, ontledigen |
evel | gebrek, |
eveldaet | misdrijf |
evele | op een boosaardige wijze |
evelen | iemand kwaad doen |
evelgananc | het eigendom van zijn goederen geheel of gedeeltelijk aan iemand overdragen tegen de vergoeding van levenslange onderhoudsplicht |
evelmoet | gramschap, toorn |
evenaar | zie zweng |
evenboerticheit | van gelijke stand |
evenbortich | gelijk van geboorte, van de zelfde stand |
evencnie | gelijke van geboorte, magen (gezamelijke bloed verwanten) in de zelfde graad |
evene | zwarte haver, ruwe haver, rouwe haver |
evenen | haver |
evenenmeel | havermeel |
evenenschoof | haverschoof |
evenhoge | belegeringswerktuig, hoge toren voor de bestorming, toren op gelijke hoogte als vesting muur |
eveniëren | geschieden, gebeuren, overkomen, toevallen |
eveninge | zie eveninghem |
eveninghem | waag, bascule, stadswaag |
evenkerstijn | medemens |
evenlange | altaarkaars van en bepaalde lengte |
evenmaent | september |
evenmate | maat voor haver en andere granen |
evenoude | tijdgenoot, van de zelfde leeftijd |
evenout | even oud in jaren |
evenrente | schuld of rente in haver uit te betalen |
evenschoof | haverschoof |
evenschult | evenrente, haverrente |
evensester | een bepaalde maat voor haver |
eventaag | onafgebroken, langdurig |
eventus | uitkomst, geval |
everbere | mannelijk everzwijn |
everhuus | varkenskot, zwijnenstal |
everman | bemanningslid van een vissersschuit (ever) |
everswijn | wild varken |
evertuëren | pogen, bezig houden, oefenen |
evictie | uitwinning, afwinning (door overwinning)? |
evident | openlijk, blijkbaar, zeer duidelijk |
evidentie | schijnbaarheid, klaarblijkelijkheid |
evinceren | uitwinnen, overtuigen |
eviteren | mijden, schuwen |
evitieren | vermijden, ontgaan, ontwijken |
evocatie | uitdaging. Ook, klacht van geweigerd recht |
évoccaon | afk. évoccation, het oproepen, het bezweren |
evoce(e)ren | uitdagen |
ewangeliseren | nauwkeurig verzamelen en onderzoeken van de processtukken |
ewebreker | echtbreker, vreemdgaan |
ewech | weg |
ewesetter | wetgever |
ex | staat voor; uit, afkomstig van de plaats ...... |
ex | kind van |
ex | uit, afkomstig van, tengevolge van, op grond van |
ex altera | anderzijds, grenzend aan, langs de andere zijde |
ex debilitate senectus | wegens seniliteit |
ex dictis dicendis | uit het geen gezegd is en gezegd moest worden |
ex eodem morbo | tengevolge van dezelfde ziekte |
ex febri(s) | door koorts |
ex fluxa sanguinis | door een bloeding |
ex fornicatione conceptus | uit onwettige verhouding geboren |
ex gratia | bij wijze van gunst |
ex hac | van hier, van deze, uit onze (parochie) |
ex hac misera vita decessit Domino | ging van dit droevige leven naar de Heer |
ex hac vita ad aeternam transivit | ging over van dit leven naar het eeuwige |
ex hoc | van hier, van deze, uit onze (parochie) |
ex ictu equi | getroffen door een paardenhoef |
ex longa infirmitate | tengevolge van een lange ziekte |
ex maligna febri | ten gevolge van een kwaadaardige koorts |
ex nomine officio | ambtshalve afwijzende |
ex offcio | ambtshalve |
ex primo thoro | uit het eerste (huwelijk) bed |
ex professo | openlijk, met voordracht |
ex quo | uit het welk, (bv uit dit huwelijk) |
ex secundo thoro | uit het tweede (huwelijk) bed |
ex tabbe | zie ex tabe |
ex tabe | door tering |
ex tempore | uit de vuist, met haast |
ex testamento | op grond van een testament |
ex thoro illegitimo | uit een onwettige verbintenis |
ex una | grenzend aan, langs de zijde, enerzijds |
ex variolis | wegens pokken |
ex voto | ten gevolge van een belofte |
ex vulnere | door een wond |
exacte | gauw, nauwkeurig, doorwrocht |
exactie | afeisen, afpersing, schatting |
exactiën | belastingen |
exactioneren | schatten, overschatten, afdwingen |
exactor | belastinginner |
exaggeratie | een vergadering |
exaggereren | vergroten, ophopen |
exaltatio | kruis verheffing, 14 september |
exalteren | verhogen, verheffen |
exame | een ondervraging |
examen | onderzoek, proef, verhoor, ondervraging |
examinatie | zie examen |
examinatie (scherpe) | ondervraging op de pijnbank |
examinatio | ondervraging |
examinatoir | dienende tot ondervraging |
examineren | beproeven, ondertasten, toetsen, ondervragen |
exaudi | 6e zondag na Pasen, ook 4e na Drievuldigheid |
excavatie | het uithouden |
excaveren | uithouden |
excederen | te boven gaan |
excelleren | boven uitsteken, overtreffen, uitmunten, te boven gaan |
excenderen | buiten zinnen raken |
except | voorschrift |
exceptie | verweerschrift, tegenwerping in rechte, uitneming, uitzondering, verzet |
exceptie declinatoir | uitzondering, tegenwerping, |
exceptie dilator | vertragend uitstel |
exceptie peremptoir | onherroepelijk laatste (beslissende) tegenwerping |
exceptien | verweren, uitzonderingsgronden |
excertitie | bezigheid |
exces | overdaad, overmaat |
excijns | accijns |
excijnsloodje | stukje gemerkt lood, teken dat de accijns betaald waren |
excijs | accijns |
excipieren | uitzonderen |
excipiëren | uitzonderen, uitnemen |
excissus | weggehaald. (b.v. kind uit de baarmoeder gehaald tijdens de geboorte) |
exciteren | opwekken, gaande maken, verwekken |
excl | afk. excellentie |
exclamator | omroeper, venter |
exclameren | uitroepen, uitschreeuwen |
excluderen | uitsluiten, afzonderen, buitensluiten |
exclus | uitgezonderd |
exclusijf | onbegrepen, buitengesloten |
excluus | zie exclusijf |
excogiteren | bezinnen?, verzinnen |
excommissione pastoris | in opdracht van de pastoor |
excommunicatie | gemeenteverbanning door een ban, uit de kerk verbannen, kerkban |
excommuniceren | bannen, uitsluiten, uit de gemeente bannen |
excommunicereren | uitsluiten, verbannen |
excoriator | leerlooier, vilder |
excubie | afpersing |
excudere | drukken (van een boek b.v.) |
excudi | zie excudere |
excusare | verontschuldigen |
excusatie | niet schuldig verklaren |
excusum | zie excudere |
executeren | het uitoefenen van zijn ambt, zijn werk doen, een vonnis uitvoeren, uitrechten, tot voldoening dwingen, te werk leggen |
executeur | uivoerder, een pander, deurwaarder |
executie | executie, uitvoering, uitwinning |
exécution capitale | terechtstelling, executie |
executorien | brieven inhoudend het bevel van het hof om een vonnis te executeren |
exempel | voorbeeld |
exempt | vrij, uitgenomen, bevrijd |
exemptie | bevrijding, vrijdom, het niet vallen onder zeker gezag of voorschrift |
exemt | er uit genomen |
exequeren | vervolgen, volbrengen |
exequiae | uitvaart |
exequiën | uitvaart, lijkdienst |
exercabel | afgrijselijk, verfoeilijk |
exerceren | exerciteren?, oefenen, bedienen, bezig houden |
exercitiegenootschap | een militaire organisatie of vrijkorps, opgericht op initiatief van de patriotten met het doel, bewapening van burgers voor verzet tegen het Oranjegezinde leger en schutterijen |
exeuntium | uitgaan, verlaten |
exeuntium sacramentis.munitus | voorzien van de sacramenten van de stervenden |
exhaustus | uitgeput |
exherederen | onterven |
exheridatie | zie exherederen |
exhibe(e)re | uitgeven |
exhibeerde | het voorgelegde, ook aangereikte |
exhiberen | vertonen, inschrijven, het voor de dag brengen, aanbieden, vertonen, bijbrengen, voordragen, voor den dag brengen |
exhibitie | aanwijzing, opwijzing?, voordragen |
exhibitum | getoond, uitgeven |
exhortatie | vermaning |
exhorteren | aanmanen, aanporren, vermanen |
exigentie | vordering, eis, vereist |
exigeren | afeisen, afvorderen |
exii | zie exire |
exijs | accijns |
exilie | ban, uibanning |
eximeren | vrijkopen, uitkopen |
eximius | voortreffelijk |
eximius ac doctissimus | de hoogachtbare en geleerde heer |
exire | uitgaan, verlaten |
existentie | wezenlijk, werkelijkheid |
existeren | in wezen zijn |
exitum | zie exire |
exitus | dood |
exkrement | uitwerpsel |
exnunc | vanaf nu |
exonereren | ontladen, ontlasten |
exorneren | oppronken ?, uitrusten |
expectatio | verwachting van Maria, 20 december |
expedient | afgerecht, gevoeglijk, bekwaam |
expediëren | redden, afvaardigen, voldoen |
expeditie | afvaardiging |
expensum | uitgave |
experientie | ondervinding |
experimenteren | ondervinden, onderzoeken |
expert | ervaren, onderzocht, kloek |
expirare | de laatste adem uitblazen |
expiratie | afloop |
expiravit | hij blies de laatste adem uit |
explicatie | uitlegging |
expliceerende | uitleggende, verklarende |
expliceren | ontvouwen, uitleggen, verklaren |
exploict | daad |
exploictier | deurwaarder |
exploitation | bedrijf |
exploot | uiwerking, te werk legging |
exploteren | te werk leggen, uitvoeren |
exponeren | uitleggen, verklaren |
expositie | uitlegging, verbreding |
expositus/a | vondeling (e) |
expres | uitdrukkelijk |
expresselijck | zie expressus |
expresselijk te renuntiëren |
uitdrukkelijk er van afzien |
expresseren | uitdrukken |
expressus | uitdrukkelijk |
exprimeren | uitrukken, uitdouwen |
exproberen | verwijten |
exprobratie | verwijt, versmading |
expssemet | afk. expressement,uitdrukkelijk, nadrukkelijk |
expugneeren | vechtend innemen, bevechten |
expurgeren | zuiveren, reinigen |
exquis | uitgelezen, nauwkeurig |
exquisit | zie exquis |
exschijns | accijns |
exsequiae | uitvaart |
exspecteren | verwachten |
exspiratie | uitgang, eindig |
exspireren | verscheiden, eindigen |
exsteren | zie existeren |
extenderen | uittrekken, uitbreiden, uitspannen |
extimeren | taxeren, schatten een vonnis lichten |
extinctus | overleden |
extinguëren | uitblussen, doven |
extirperen | met wortel en al uittrekken, uitroeien |
extolleren | verheffen |
extorqueren | afpersen |
extorsie | afpersing |
extra | buiten |
extra légal | onwettig |
extra légaux | zie extra légal |
extra muros | buiten de stadsmuren liggend |
extra ordinaire | buitengewoon, bijzonder |
extra portam | buiten de (stads)poort |
extract | kort begrip, uittreksel |
extracten uit de personele responsiven | uittreksels uit de persoonlijke verhoren |
extraheren | uittrekken, in het kort stellen |
extrahieren | uitrekken, |
extrajudiceel | buien rechtsdwang, buiten dingtalig |
extraneus | vreemdeling, van buiten |
extraordinair | buitengewoon |
extraordinaris | ongewoon, ongemeen |
extravagand | hooglopende, hooggaande |
extravageren | hooglopen, uit het spoor slaan |
extreem | uinemende |
extrema unctio | laatste oliesel |
extrême onction | laatste oliesel, heilig oliesel |
extremis (prae)munitus | voorzien van de laatste sacramenten |
extremis momentis | in zijn laatste momenten |
extremis rebus | in uiterste nood |
extremis. Sacramentis refectus | afk.S.R.E, gesterkt door de laatste sacramenten van de H. Roomse Kerk |
extremiteit | uiterste |
extremus | laatst, uiterst |
extunc | sindsdien |
exüe |
een schatting, die betaald werd door de burgers van een stad, voor zij in een andere stad mogen vertrekken, anders als met consent, of haar poorter, of borger -recht mogen ontzeggen, volgens privilegie elke stad daar van in het bijzonder verleent |
exue. | recht dat geheven wordt door een stedelijk bestuur van erfenissen in de stad, die aan personen buiten de stad toevallen. |
exulant | vluchteling door zijn geloof |
exulteren | opspringen, huppelen |
exunderen | overvloeien, uitvloeien |
exurge | 8e zondag voor Pasen |
eygens | van hun, hun toebehoren |
eymer | emmer |
eyscht | eist, eisen |
ezelskop | heraldiekteken, kop van ezel met lange oren |
Klik op de letter van uw keuze om een andere lijst te bekijken
A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |