Woordenboeken

Stambomen

Wat zijn de persoonskaarten?: (Terry van Erp)

Welke afkortingen staan er op persoonskaarten: Genealogie van Erp

Door | Terry van Erp
Start project | Maart 1996
Laatste update | January 2019
Aantal pagina's | 1
Update van de oude website | Genealogie van Erp

Wat zijn persoonskaarten?

De persoonskaarten zijn opgemaakt ten behoeve van de Bevolkingsadministratie van elke inwoner van Nederland. Vanaf 1 januari 1850 is in alle gemeenten in Nederland op gelijke wijze de bevolking geadministreerd conform een daartoe genomen Koninklijk Besluit van 22 december 1849.
Iedereen in Nederland staat sinds die tijd geregistreerd in het Bevolkingsregister met: naam, geboortedatum, woonadres, plaats in het gezinsverband en eventueel beroep, godsdienst, verhuizingen of overlijdensdatum. Als iemand verhuisde werd hij ook in de nieuwe woonplaats ingeschreven in het Bevolkingsregister en werd bij de inschrijving in de oude woonplaats aangetekend naar welke plaats hij of zij was verhuisd.

Tot het einde van de 18e eeuw is in Nederland de registratie gevoerd in vastbladige registers, daarna is gewerkt met kaartsystemen tot 1991 / 1994. In de periode 1893-1939 zijn de gegevens per gezin vastgelegd op één kaart. Deze kaarten worden gezinskaarten en ook wel gezinsbladen genoemd.

Van 1939 tot 1991 / 1994 werd voor iedere persoon één kaart gebruikt.
Deze kaarten staan bekend als de persoonskaarten en worden vaak aangeduid als PK in overige akten en documenten.

Na 1990 is elke gemeente in Nederland overgestapt op een geautomatiseerd systeem: het GBS, (Gemeentelijk Bevolkingsadministratie Systeem) en per 1 oktober 1994 is men overgegaan op het landelijke systeem GBA (Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens)

Wat betekent de vakindeling op de Persoonskaarten?

De persoonskaart is ingedeeld in 35 (niet helemaal logisch) genummerde vakken:

Vak 1: verwijzing naar geboorteakte burgerlijke stand
Vak 1-2: gegevens overlijden en verwijzing naar overlijdensakte burgerlijke stand. Gegevens over slachtoffers van de concentratiekampen zijn met de hand bijgeschreven.
Vak 2: verhouding van de kaarthouder tot het gezinshoofd, bijvoorbeeld vrouw, man, moeder.
Vak 3a: familienaam
Vak 3b: voornamen
Vak 4: geboortedatum en geboorteplaats
Vak 5: nationaliteit
Vak 6: godsdienst (dit vak is onleesbaar gemaakt)
Vak 7: beroep
Vak 8: namen en geboortedata van vader en moeder van de kaarthouder
Vak 9 / 10: naam van echtgeno(o)te (n)
Vak 11 / 12: geboortedatum en geboorteplaats van de echtgeno(o)te(n)
Vak 13: datum en plaats waar het huwelijk is gesloten
Vak 14 / 15 / 16: datum en plaats waar het huwelijk is ontbonden, door overlijden (aangegeven met letter O) of door echtscheiding (aangegeven door letter S).
Vak 17: datum waarop en plaats waar naar kaarthouder is vertrokken
Vak 18 / 19 / 20: ontbreken om ons niet bekende reden
Vak 21 / 22: datum van registratie van verhuizingen en woonadressen
Vak 23 / 24 / 25: bijzondere vermeldingen (deze vakken zijn onleesbaar gemaakt)
Vak 26: achterzijde kaart bevat gegevens over kinderen, die werden gewoonlijk alleen op de kaart van het gezinshoofd, in principe de vader, ingevuld
Vak 27: datum waarop kind van kaart is afgeschreven door A: vertrek, O: overlijden, H: huwelijk
Vak 28 / 29: familienaam en voornamen kinderen
Vak 30 / 31: geboorteplaats en geboortedata kinderen
Vak 32: relatie van het kind tot het gezinshoofd, bijvoorbeeld: z=zoon, d=dochter, sz=stiefzoon
Vak 33 / 34: aantekeningen
Vak 35: bijzondere vermeldingen

Voorzijde:

Voorbeeld voorzijde uit de Bevolkingsboekhouding van 1936. - Bron: Delpher.nl

Achterzijde:

Voorbeeld achterzijde uit de Bevolkingsboekhouding van 1936. - Bron: Delpher.nl

Aanvraag uittreksel persoonskaart of persoonslijst

Vanaf twee jaar na een overlijden kunt u een uittreksel van persoonskaarten (overlijden in de periode 1939 tot 1 oktober 1994) of persoonslijsten (overlijden na 1 oktober 1994) met de persoonsgegevens van overleden inwoners van Nederland aanvragen bij het CGB, het Centrum voor Familiegeschiedenis. Vanwege de privacygevoeligheid mogen niet alle gegevens worden verstrekt. Zo ontbreekt bijvoorbeeld informatie over kerkelijke gezindte, informatie over de reden van eventueel verlies van de Nederlandse nationaliteit en de adresgegevens wanneer het overlijden minder dan twintig jaar geleden is. Personalia van de hoofdpersoon, de namen van de ouders (vaak met hun geboorteplaatsen en -data) en gegevens over huwelijk(en), partner(s) en kinderen worden wel verstrekt. Aan de aanvraag zijn kosten verbonden.

Aanvraag: CBG

N.B. In een heel enkel geval blijkt er geen persoonskaart of persoonslijst van een persoon aanwezig te zijn bij het CBG. U zou zich dan kunnen richten tot de gemeente waar de desbetreffende persoon is overleden.

Bureau Vestigingsregister

Gemeente Den Haag beheert op het Bureau Vestigingsregister de persoonskaarten van tussen 1939 en 1 oktober 1994 geëmigreerde personen, die zich (nog) niet opnieuw in Nederland hebben gevestigd, en van in concentratiekampen omgekomen Nederlanders. Ook deze persoonskaarten zijn pas beschikbaar nadat de desbetreffende persoon is overleden. In veel gevallen is van emigranten niet aantoonbaar, bijvoorbeeld aan de hand van een overlijdenskaart of overlijdensadvertentie, dat zij daadwerkelijk zijn overleden. Toch blijkt het Bureau Vestigingsregister vaak ‘coulant’ te handelen en kunt u altijd proberen om een uittreksel aan te vragen voor genealogische doeleinden.

Bij uw aanvraag dient u een kopie van uw legitimatiebewijs toe te voegen! De informatie die wordt verstrekt betreft alleen de gegevens die in Nederland zijn verzameld. Ook aan deze aanvraag zijn kosten verbonden.

Aanvraag: Bureau Vestigingsregister

N.B. Tegenwoordig blijkt het CBG, het Centrum voor Familiegeschiedenis, gegevens van overledenen uit het Register Niet-Ingezetenen te krijgen. Dat houdt in dat als er nu een Nederlander in het buitenland overlijdt, de persoonslijst te zijner tijd bij het CBG te vinden is; ook als ze al jaren in het buitenland wonen. Zolang de overledene maar bij leven een band met de Nederlandse Overheid had en niet een andere nationaliteit heeft aangenomen.

Hier vindt u de meest gangbare afkortingen die op persoonskaarten kunnen voorkomen. De cijfers tussen haakjes verwijzen naar de vakken op de persoonskaart.

A	ander huwelijk (14-15-16)
A	administratief afgevoerd bij vertrek (27)
AA	aangewezen ambtenaar (1)
a/d L	aan de Lek
a/d R	aan den Rijn
a/d IJ	aan den IJssel
ag	aanvulling goedgekeurd
a2g	twee aanvullingen goedgekeurd
a/Z	aan Zee
Afg	Afghanistan
Ah	Arnhem
Alg	Algerije
Ap	Apeldoorn
Arg	Argentinië
Asd	Amsterdam
Aus	Australië

Bd	Breda
Be	België
Bol	Bolivia
's Bosch	's-Hertogenbosch
Bra	Brazilië
BRD	Bondsrepubliek Duitsland
Bul	Bulgarije

ca	cum annexis, met bijbehorende plaatsen (bij samengestelde gemeentenamen)
Can	Canada
Chin	China
Col	Colombia

d	dochter (32)
D	Drenthe
Dagt	dagtekening, datum van registratie
dg	doorhaling goedgekeurd
d2g	twee doorhalingen goedgekeurd
DDR	Duitse Democratische Republiek
Den	Denemarken
Dl	Duitsland
Dordt	Dordrecht

Ehv	Eindhoven
Esd	Enschede
Eth	Ethiopië

F	Friesland
Fin	Finland
Fr	Frankrijk

GB	Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland
gem	gemeente
gew	gewijzigd
Gezinsv.	gezinsverhouding, verhouding ten opzichte van het gezinshoofd (2)
Gld	Gelderland
Gr	Groningen (provincie)
Gri	Griekenland
Gron	Groningen (stad)
Guat	Guatemala
Gv	's-Gravenhage

h	hoofd of zelfstandige bij de uitoefening van een beroep of functie (7)
H	huwelijk (27)
Hlm	Haarlem
Hon	Hongarije
Hond	Honduras
Hvs	Hilversum

Ier	Ierland
Indon	Indonesië
Isr	Israël
It	Italië

Jap	Japan
Jem	Jemen
JS	Joegoslavië

Kon	Kongo
Kor	Korea

L	Limburg
a/d L	aan de Lek
Ledn	Leiden
Lib	Liberia
Lux	Luxemburg

Malei	Maleisië
Mar	Marokko
Mex	Mexico
Mon	Monaco
Mt	Maastricht

N	nietigverklaring (14-15-16)
NA	Nederlandse Antillen
NB	Noord-Brabant
Ned	Nederlandse (5)
NH	Noord-Holland
Nic	Nicaragua
Nmg	Nijmegen
No	Noorwegen
NZ	Nieuw-Zeeland

o	ondergeschikte bij de uitoefening van een beroep of functie (7)
O	overlijden (27)
O	Overijssel
ond	onderdeel van de gemeente (4)
Oos	Oostenrijk

Pak	Pakistan
Pan	Panama
Par	Paraguay
PB	persoonsbewijs
Pol	Polen
Por	Portugal

a/d R	aan den Rijn
Rhod	Rhodesië
Roem	Roemenië
Rt	Rotterdam

S	scheiding (14-15-16)
SaA	Saoedi-Arabië
SAR	Syrië, Syrisch-Arabische Republiek
sd	stiefdochter (32)
Sen	Senegal
Sing	Singapore
Soe	Soedan
Som	Somalië
Sp	Spanje
St	Sint
Sur	Suriname
sz	stiefzoon (32)

Tan	Tanzania
Tb	Tilburg
Thai	Thailand
Tsjs	Tsjechoslowakije
Tun	Tunesië
Tur	Turkije

U	Utrecht (provincie)
Ur	Uruguay
USSR	Unie van Socialistische Sowjet Republieken, Sowjet Unie
Ut	Utrecht (stad)

V	verwijzingskaart (21-22)
VAR	Verenigde Arabische Republiek
Vat	Vaticaanstad
Ven	Venezuela
Verh. gezinsh.	verhouding tot het gezinshoofd
Viet	Vietnam
VOW	vertrokken onbekend waarheen
Vr	vreemde (5)
VSA	Verenigde Staten van Amerika

Wet 92	Wet op het Nederlanderschap en het Ingezetenschap van 1892
wg	wijziging goedgekeurd, doorhaling inbegrepen
w2g	twee wijzigingen goedgekeurd

a/d IJ	aan den IJssel
IJs	IJsland

z	zoon (32)
Z	Zeeland
a/Z	aan Zee
ZAf	Zuid-Afrika
Zam	Zambia
ZH	Zuid-Holland
Zst	Zaanstad
Zwed	Zweden
Zwit	Zwit Zwitserland