Maandnamen voor Genealogie: (Terry van Erp)

Terry van Erp

Maandnamen, mogelijk gemaakt door: Genealogie van Erp

Een overzicht van oude maandnamen

De oude maandnamen zijn niet zo moeilijk te onthouden, ook omdat ze verwijzen naar het landelijk leven en de natuur.

Maar er is meer. Er zijn namelijk ook nog versies in het Oude Vlaams, alternatieve, oude maandnamen uit de Franse Republikeinse kalender en maandafkortingen. Vooral die laatste twee zijn belangrijk als je stamboomonderzoek doet in Belgie.

Op de microfilms van de Mormonen zal je veel DTB-boeken terugvinden waar nog gebruikt werd gemaakt van de oude maandnamen.

De oude Nederlandse maandnamen worden vandaag de dag nog wel eens gebruikt en staan ter informatie nog vermeld op sommige kalenders, zoals De Druivelaar.
Deze namen worden wel eens gebruikt als synoniem of dichterlijk alternatief voor de gebruikelijke uit het Latijn stammende maandnamen, of door taalpuristen. Daar de maandnamen vaak verband houden met facetten van het landleven (zaaien, oogsten, hooien, slachten,...), zijn deze nu voor vele mensen minder relevant.

In het lijstje hieronder staan in de tweede kolom afkortingen zoals die in oude documenten voorkomen, waar men bij genealogisch onderzoek mee wordt geconfronteerd. Ook de maandnamen in de vierde en vijfde kolom worden bij gelegenheid nog gebruikt, bijvoorbeeld de katholieke godsdienstleraar die eraan herinnert dat de meimaand de mariamaand is, of de winkel voor tuinbenodigdheden die laat weten dat de grasmaand of de rozenmaand eraan komt. De namen in de vijfde kolom zijn afgeleid van de maandnamen uit de Franse Republikeinse Kalender.

Latijns Oude maandnaam Vlaamse naam Alternatieve naam Franse Rep. kalender
januari louwmaand Nieuwjaarmaand wintermaand, wolfsmaand sneeuwmaand (nivôse)
februari sprokkelmaand Schrikkelmaand kortemaand, kortemaand regenmaand (pluviôse)
maart lentemaand Lentemaand kalvermaand, buienmaand windmaand (ventôse)
april grasmaand Grasmaand paasmaand, eierenmaand kiemmaand (germinal)
mei bloeimaand Bloeimaand wonnemaand, mariamaand bloeimaand (floréal)
juni zomermaand Zomermaand braakmaand, rozenmaand weidemaand (prairial)
juli hooimaand Hooimaand vennemaand oogstmaand (messidor)
augustus oogstmaand Koornmaand arenmaand, koornmaand hittemaand (thermidor)
september herfstmaand Herfstmaand havermaand, fruitmaand vruchtmaand (fructidor)
oktober wijnmaand Zaaimaand aarzelmaand, rozenkransmaand wijnmaand (vendémiaire)
november slachtmaand Slachtmaand smeermaand, bloedmaand nevelmaand (brumaire)
december wintermaand Wintermaand sneeuwmaand, donkeremaand rijpmaand (frimaire)

Note: Hou er rekening mee dat de wintermaand en oogstmaand in twee kolommen (maanden) voorkomen.

Geen oude maandnamen maar afkortingen

Goed om te weten als je geen naam ziet maar een afkorting: De maanden september, oktober, november en december werden vooral in kerkboeken vaak benoemd met een van de volgende afkortingen.

september  7ber, VIIber [Bron]
oktober  8ber, VIIIber [Bron]
november  9ber, IXber [Bron]
december 10ber, Xber [Bron]
 
css template ad